شبکه محلی مجازی یا Virtual LAN که به اختصار VLAN نامیده می شود، به گروهی از سرورها، ورک استیشن ها و سایر دستگاه های شبکه گفته می شود که فارغ از موقعیت فیزیکی و جغرافیایی در یک شبکه یکسان قرار می گیرند. در واقع شبکه های محلی با استفاده از اتصالات منطقی تشکیل می شوند و کاری به اتصالات فیزیکی ندارند، از این رو دارای انعطاف پذیری بیشتری هستند و امکان کنترل و نظارت سطح بالاتری را برای مدیران شبکه فراهم می کنند، با توجه به این امر امنیت نیز در شبکه های بزرگتر به صورت چشمگیری بهبود می یابد. معمولا یک یا چند سوئیچ می توانند از شبکه های محلی مستقل پشتیبانی کرده و لایه ۲ زیر شبکه ها (لایه داده ها) را پیاده سازی نمایند. به عبارت دیگر هدف از اجرای شبکه محلی مجازی بهبود عملکرد شبکه و استفاده از قابلیت های امنیتی می باشد.
شبکه های کامپیوتری به دو دسته شبکه های محلی (LAN) و شبکه گسترده (WAN)تقسیم می شوند. دستگاه های شبکه مانند سوئیچ ها، پل ها، هاب ها، ورک استیشن ها و سرورها که در یک شبکه یکسان و در یک مکان خاص قرار می گیرند به صورت کلی به عنوان LAN شناخته می شوند. LAN می تواند به عنوان یک Broadcast Domain در نظر گرفته شود.
یک شبکه محلی مجازی یا VLAN این امکان را به وجود می آورد تا چند شبکه مختلف بتوانند به عنوان یک LAN به فعالیت بپردازند. از مزایای بسیار مهم استفاده از شبکه VLAN می توان به حذف تاخیر در شبکه و در نتیجه استفاده بهینه از منابع شبکه و افزایش کارایی آن اشاره کرد. افزون بر این، VLAN ها به منظور کمک به حل مشکلاتی مانند مقیاس پذیری، امنیت و سگمنشن شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. الگوی ترافیکی به سادگی با استفاده از VLAN ها قابل کنترل است.
انواع شبکه محلی مجازی
VLAN ها به سه گروه مبتنی بر پروتکل، ایستا و پویا تقسیم بندی می شوند.
- شبکه های محلی مجازی مبتنی بر پروتکل ترافیک را بر اساس پروتکل شبکه مدیریت می نماید و سوئیچ در این شبکه ها، ترافیک را بر مبنای پروتکلی که شبکه بر اساس آن فعالیت می کند، می فرستد.
- شبکه های محلی مجازی ایستا که با نام شبکه های مبتنی بر پورت نیز شناخته می شوند، این امکان را برای مدیران شبکه به وجود می آورند تا بتوانند درگاه های سوئیچ را به شبکه مجازی اختصاص دهند. در این نوع شبکه ها مدیر بایستی هر یک از درگاه های مورد نظر را به شبکه مجازی تخصیص دهد.
- شبکه های محلی مجازی پویا امکان تعریف عضویت در شبکه را بر اساس ویژگی دستگاه ها فراهم می کنند، از این رو امکان تعیین شماره درگاه سوئیچ وجود ندارد. برای مثال یک شبکه مجازی پویا می تواند شامل فهرستی از مک آدرس ها یا حساب های کاربر باشد.
هم چنین بخوانید: شبکه چیست؟ کاربرد شبکه و انواع آن
دلایل استفاده از شبکه محلی مجازی
این نوع شبکه ها قادر هستند عملکرد کلی شبکه های پر ترافیک و شلوغ را بهبود دهند، البته اگر به درستی تنظیم گردند. هم چنین می توانند دستگاه هایی که ارتباط زیادی با یکدیگر دارند را در یک گروه و در کنار هم قرار دهند. در صورتی که تجهیزات و کامپیوترها در شبکه های فیزیکی مختلف قرار گرفته باشند، ترافیک بین تجهیزات بایستی از چند روتر اصلی عبور نماید، اما در صورت استفاده از شبکه محلی خصوصی امکان مدیریت ترافیک به وسیله سوئیچ ها فراهم می شود. بهبود امنیت شبکه یکی دیگر از مزایای شبکه مجازی خصوصی می باشد که موجب اعمال نظارت دقیق روی سامانه هایی می شود که قصد دسترسی به یکدیگر را دارند. توجه داشته باشید که شبکه های وایرلس مخصوص کاربران مهمان که به وسیله اکسس پوینت ها به وجود می آیند می توانند از شبکه های خصوصی مجازی پشتیبانی کنند.
مزایای شبکه محلی مجازی
مزایای مهم راه اندازی شبکه های Virtual LAN به عبارت زیر می باشند:
- مدیران در این نوع شبکه ها می توانند امنیت بیشتری را به ارتباطات شبکه اعمال نمایند.
- به آسانی می توان یک شبکه با یک دستگاه موجود در شبکه را انتقال یا گسترش داد.
- این نوع شبکه ها انعطاف پذیری بیشتری دارند، به همین دلیل مدیران شبکه می توانند در یک محیط متمرکز به پیکربندی دستگاه ها بپردازند، در حالی که ممکن است دستگاه ها در محیط های مختلف جغرافیایی قرار گرفته باشند.
- زمان تاخیر شبکه، ترافیک شبکه و دستگاه های موجود در آن کاهش پیدا کرده و این امر موجب ارائه عملکرد بیشتر می شود.
معایب شبکه محلی مجازی
VLAN ها در کنار مزایای که دارند دارای معایبی نیز هستند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
- احتمال ویروسی شدن شبکه های مجازی بسیار زیاد است، چرا که ممکن است یک سیستم آلوده، ویروس را به وسیله شبکه به کل سیستم انتقال دهد.
- در شبکه های بسیار بزرگ که دارای روترهای اضافه هستند و ممکن است به کنترل ورک لود یا بار کاری نیاز داشته باشند، تجهیزات دچار محدودیت می شوند.
- VLAN در مقایسه با WAN می تواند زمان تاخیر را کاهش داده و کنترل نماید اما در مقایسه با LAN این کنترل تاخیر کمتر موثر است.
