وب سرویس چیست؟
اگر بخواهیم وب سرویس را به زبان ساده توضیح بدهیم، میگوییم نرم افزاری می باشد برای پشتیبانی از تعامل نرم افزار و ماشین در شبکه که در حقیقت یک سیستم از سیستم دیگری سرویس میگیرد. وب سرویس از طریق پروتکل ها ارتباط میگیرند و باعث می شوند که این تعامل امکان پذیر شود. و به نوعی میتوان گفت که وب سرویس ها اجزای یک نرم افزار هم هستند.
یکی از مزایایی که این وب سرویس ها دارند این است که نیازی به منبع بیرونی نداشته و خودشان منبع خودشان را تامین میکنند. اگر بخواهیم پلتفرم های اولیه وب سرویس ها را بدانیم به پلتفرم های HTTP و XML اشاره میکنیم.
نوع عملکرد وب سرویس ها به صورت الگوی درخواست و پاسخ می باشد. یعنی نهادی که شما استفاده میکنید نیاز دارد تا به نهاد خاص خود که برای ارائه خدمات برنامه ریزی شده است یک پیام درخواست ارسال کند و نهاد ارائه خدمات نیز با ارسال یک پیام پاسخ به نهاد مورد استفاده شما باعث شروع به کار آن میشود.
فرمت این پیام هایی که برای درخواست و پاسخ بین نهاد ارائه خدمات و نهاد گیرنده خدمات رد و بدل می شود XML می باشد. در وب سرویس ها سه نقش اصلی وجود دارد که در ادامه به توضیح آن ها می پردازیم. ارائه دهنده خدمات یکی از سه نقش اصلی وب سرویس ها می باشد که شخص ارائه دهنده خدمات با پیاده سازی این سیستم و اتصال آن به اینترنت منتظر پیام درخواست خدمات می ماند.
درخواست کننده خدمات نقش دوم را دارد که هر مصرف کننده خدماتی باید این سیستم را برای ارائه خدمات خود پیاده سازی کرده و برای نقش اول یعنی ارائه دهنده خدمات پیامی حاوی درخواست خدمات ارسال کند. نقش سوم ثبت خدمات می باشد. این سیستم لیست کامل و منطقی را از خدمات موجود یا ثبت خدمات جدید ارائه میکند و این نقش به شما کمک میکند تا بتوانید خدماتی را که نیاز دارید پیدا کنید یا اگر خدمت جدیدی را برنامه ریزی کرده اید به آن اضافه کنید.
مزایا و معایب استفاده از وب سرویس ها
تا اینجا به صورت کامل با چیستی و نحوه کار وب سرویس ها آشنا شدید. درادامه به مزایا و معایب استفاده از این وب سرویس ها خواهیم پرداخت.
مزایای وب سرویس ها
- وب سرویس ها به شما این ویژگی را میدهند تا با سیستم های مستقل ارتباط برقرار کنید و بتوانید اطلاعات و خدماتتان را با آناه به اشتراک بگذارید.
- با وجود استاندارد های معتبری مانند XML و HTTP کار با این وب سرویس ها به صورت آسان و یکپارچه می شود که امکان تبادل اطلاعات را سریع تر و راحت تر میکند.
- امنیت وب سرویس ها دارای مکانیزم قابل قبولی می باشد و شما میتوانید با افزودن مکانیزم های مختلف امنیتی مانند تایید هویت و … امنیت اطلاعات حساس خود که در حال مبادله می باشند را بالا ببرید.
معایب وب سرویس ها
- پیاده سازی و کار با این وب سرویس ها میتواند مقداری پیچیده و نیاز به دانش های مختلف و فنی داشته باشد. اگر میخواهید از این وب سرویس ها استفاده کنید نیاز دارید تا با مفاهیمی مثل SOAP و REST آشنا باشید.
- برای استفاده از وب سرویس ها، اتصال به شبکه و اینترنت الزامی می باشد و در صورت قطع بودن یکی از این موارد شما نمی توانید از وب سرویس خود استفاده کنید.
- ممکن است استفاده از وب سرویس ها باعث افت عملکرد سیستم یا نرم افزار شما شود و این افت عملکرد می تواند به خاطر تاخیر شبکه یا سنگینی بار اطلاعات و تعداد زیاد درخواست و پاسخ باشد.
استاندارد های وب سرویس ها
استاندارد های وب سرویس ها در حقیقت فریمورک هایی هستند که میتوانید با استفاده از این استاندارد ها، وب سرویس ها را پیاده سازی کرده و از آن ها استفاده کنید. در ادامه به معرفی این فریمورک ها می پردازیم.
استاندارد SOAP
فریمورک SOAP یا Simple Object Access Protocol یک استاندارد برای ارسال و دریافت پیام در شبکه می باشد. این استاندارد بر پایه XML برنامه ریزی شده و شما میتوانید با فریمورک JAVA آن را پیاده سازی کرده و از آن استفاده کنید.
استاندارد GraphQL
کاربرد این استاندارد در پرس و جو برای API ها می باشد و این استاندارد میتواند از همین طریق اطلاعات دقیق درخواست برنامه ها را بررسی کرده و فقط اطلاعات و داده هایی که مورد یاز آن ها می باشد را به آن ها بدهد. این استاندارد توسط Facebook تهیه و تنظیم شده است.
استاندارد REST
استاندارد REST یا Representational State Transfer برای مدیریت دیتا تهیه و تنظیم شده است و بر پایه HTTP برنامه ریزی و تهیه شده است و شما میتوانید با استفاده از فریمورک ها و زبان های مختلفی از جمله JAVA آن را پیاده سازی کرده و از آن استفاده کنید.
وب سرویس هایی که باید بشناسید
در ادامه چند مورد از وب سرویس های کاربردی که شناخت آن ها میتواند خیلی به کاربردی بودن نرم افزار یا وب سایت شما کمک کند را معرفی کنیم.
وب سرویس های مربوط به آب و هوا میتوانند به کاربردی بودن و رجوع بیشتر کاربران به وب سایت شما و نرم افزار شما را بیشتر کند. کاربرد این نوع وب سرویس، ارائه شرایط جوی فعلی و ارائه شرایط آب و هوای شهر ها می باشد که میتوانید با پیاده سازی آن بر روی نرم افزار یا وب سایت خودتان از آن استفاده کنید.
وب سرویس های مربوط به موسیقی و پخش آهنگ می تواند خیلی جذاب باشند. کاربرد این نوع از وب سرویس هامی توان به پخش آهنگ و موسیقی، ارائه اطلاعات آهنگ یا موسیقی، ارائه اطلاعات خواننده یا نوازنده اثر، اشاره کرد. وب سرویس های محبوب پیامکی میتوانند به شما کمک بزرگی برای ارسال و دریافت پیامک های متنی و چند رسانه ای از طریق شبکه های تلفن همراه به شما کند.
یکی از وب سرویس هایی که برای مشاغل خاصی کاربرد دارند می توان به وب سرویس تبدیل ارز اشاره کرد که قادر به تبدیل ارز های شما بر اساس نرخ فعلی ارز می باشد. یکی از کاربردی ترین وب سرویس هایی که میتوانیم به شما معرفی کنیم، وب سرویس ترجمه یا مترجم می باشد که به شما قابلیت ترجمه زبان های مختلف به یکدیگر را میدهد و شما میتوانید در نرم افزار یا وب سایت خودتان از این وب سرویس استفاده کنید.
یکی از لازمه های هر وب سایت یا نرم افزار فروشگاهی یک وب سرویس پرداخت معتبر می باشد که شما میتوانید با راه اندازی این وب سرویس بر روی پلتفرم خودتان این لازمه را برای خودتان مهیا کنید. کاربرد های این وب سرویس، امکان پرداخت آنلاین، ارائه درگاه های پرداخت برای وب سایت های فروشگاهی، می باشد.
یکی دیگر از محبوب ترین و کاربردی ترین وب سرویس هایی که میتوان به آن اشاره کرد، وب سرویس مکان یابی و مسیریابی می باشد که شما میتوانید با پیاده سازی این وب سرویس بر روی وب سایت یا نرم افزار خودتان از آن بهره ببرید.
یکی دیگر از وب سرویس هایی که میتواند خیلی به شما کمک کرده و کار های شما را به صورت خیلی سریع تر و دقیق تری انجام دهد، استفاده از وب سرویس های مختص ارسال و دریافت ایمیل می باشد. از جمله کاربرد های مهم این وب سرویس ها برای اطلاع رسانی از طریق ایمیل و ارسال ایمیل های انبوه می باشد که میتواند خیلی به کار بیاید.
روش پیاده سازی وب سرویس
در مرحله اول شما باید با استفاده از API ها شروع به طراحی رابط کرده و تعیین کنید که وب سرویس مد نظر شما چه ورودی ها و خروجی هایی دارد. در مرحله دوم شما نیاز به پیاده سازی وب سرویس مورد نظر خود دارید که این فرآیند پیاده سازی با توجه به فریمورک ها و زبان های برنامه نویسی مخصوص و مورد نیاز هر کدام انجام می شود.
در مرحله سوم زمان آن رسیده است که وب سرویس خود را چند باری آزمایش کرده و مطمئن شوید که مشکلی ندارد و در صورت پیش آمدن مشکل اقدام به تعمیر و تنظیم آن کنید.
در مرحله چهارم شما نیاز به آموزش دادن کاربرانتان دارید تا بتوانند به سادگی و به سرعت آن را فرا گرفته و بتوانند از آن استفاده کنند.در مرحله پنجم شما پس از آزمایش ها و اینکه مطمئن شوید وب سرویستان خوب عمل میکند باید شروع به جا گذاری آن و تصمیم گرفتن برای اینکه وب سرویس شما در کجا باید قرار بگیرد کنید.
در مرحله آخر و ششم شما باید همیشه حواستان به وب سرویستان باشد و مدام آن را چک کرده و ببینید که مشکلی برای آن پیش نیاید و بتواند به خوبی خدمات خود را ارائه کند.
تفاوت وب سرویس ها و وب سرور ها در چیست؟
وب سرویس در حقیقت زیر مجموعه وب سرور ها می باشد چرا که وب سرویس ها توسط وب سرور ها تهیه و تنظیم و اجرا می شوند. وب سرور ها در حقیقت ارتباط بین صفحات وب و سرور ها می باشند اما در طرف مقابل وقتی در مورد یک وب سرویس صحبت میکنیم متوجه می شویم که وب سرویس تنها یک نرم افزار کاربردی و جذاب می باشد که در حقیقت توسط وب سرور اجرا می شود.
کاربر میتواند به وسیله وب سرور ها اجازه دسترسی و مدیریت و پیکربندی تنظیمات سرور و دسترسی به دیتابیس و گزینه های امنیتی را پیدا کند. پس وب سرور ها در واقع اجرا کننده وب سرویس ها هستند و میتوانند به کاربر اجازه دسترسی به نقاط مختلف سرور را بدهند.
تفاوت وب سرویس ها و API ها در چیست؟
برای اینکه بتوانیم تفاوت اندک بین این دو مورد را بررسی کنیم ابتدا باید مفهوم API را بدانیم.وقتی دو تا اپلیکیشن برای انجام کار به یکدیگر نیاز دارند میتوانند از طریق API ها ارتباط بر قرار کرده و ادامه کار خود را آغاز کنند. دقیقا همین تفاوت اساسی وب سرویس ها و API ها می باشد. زیرا وب سرویس ها برای ایجاد ارتباط بین درخواست دهنده و پاسخ دهنده می باشند یا به عبارتی دیگر، ارتباط بین کلاینت و سرور می باشند اما API ها ارتباط بین دو نرم افزار یا اپلیکیشن می باشند که برای ادامه کار خود نیاز به یکدیگر دارند و از این طریق می توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
سخن پایانی
در این مقاله قصد داشتیم تا شما را به طور کامل با وب سرویس ها آشنا کرده، چند مورد از استاندارد ها و فریمورک های نیاز برای پیاده سازی وب سرویس ها را برای شما شرح داده و سپس شما را با چند مورد از پر کاربرد ترین وب سرویس ها آشنا کنیم.امیدواریم تا بتوانید با استفاده از این وب سرویس ها که امروزه میتوانند خیلی از مشکلات و درد سر ها را به خوبی و به سرعت رفع کنند به طور کامل و سالم استفاده کرده و از آن ها لذت ببرید.
